W kontekście czekającego na rozstrzygnięcie konkursu na wystawę w Pawilonie Polskim wydaje się istotne, by na ten aspekt wizji kuratora biennale zwrócić uwagę. Rem Koolhaas podkreślał, że nie chce narzucać formy wystawy (w czasie poprzedniego spotkania przedstawiał różne sposoby prezentowania architektury — od klasycznych, związanych z obrazem czy makietą, do mocno „niearchitektonicznych” opowieści z użyciem słowa), chciałby jednak, by jej zawartość merytoryczna wiązała się z hasłem przewodnim Absorbing Modernity. Podkreślał również, że jest otwarty na współpracę i dialog z kuratorami pawilonów narodowych oraz zachęcił do dialogu i współpracy pomiędzy różnymi (również politycznie skonfliktowanymi) państwami. Można więc domniemywać, że ostateczne wersje wystaw w pawilonach narodowych będą przez następne kilka miesięcy ewoluować i na koniec różnić się w konkretnych rozwiązaniach (bo oczywiście nie w samej istocie) od projektów przedstawianych na wstępnym etapie.
Koolhaas mówił również o swojej wizji wystawy w Arsenale, która stanie się łącznikiem pomiędzy Biennale Architektury a innymi obszarami sztuki (Biennale Teatru, Tańca, Muzyki, Festiwal Kina). W wizji głównego kuratora Arsenał stanie się przestrzenią dialogu, dyskusji, sporu — w którym wezmą udział zarówno ludzie, jak i rzeczy. Głównym tematem ogniskującym dialog mają stać się Włochy — co naszym zdaniem należy rozumiećszeroko, jako punkt odniesienia, a nie narzucenie narodowej narracji. Element żywej intelektualnej debaty (nie tylko werbalnej), szerokiej i krytycznej polemiki wydaje się być tutaj dominujący. Proponowana przez organizatorów tegorocznego konkursu na Pawilon Polski „narodowa debata” dotycząca relacji pomiędzy modernizmem (modernizmami?) a polską architekturą o ambicjach narodowych doskonale wpisuje się w zamierzenia i wizje Rema Koolhaasa i jego zespołu — zarówno w kontekście pawilonów narodowych, jak i wystawy w Arsenale.
Chcielibyśmy zwrócić uwagę wszystkich biorących udział w konkursie na wystawę w Pawilonie Polskim na wspomniane powyżej intencje kuratora biennale oraz zachęcić — po raz kolejny — do uważnego przeczytania i odniesienia się w przygotowywanym projekcie do ogłoszonego przezeń manifestu — ze zwróceniem uwagi na ostatni paragraf:
„Poprzez wspólne opowiedzenie historii ostatnich stu lat, wystawy w pawilonach narodowych pozwolą uzyskać globalny obraz ewolucji architektury w stronę uniwersalnej nowoczesnej estetyki, a jednocześnie ukażą unikalne mentalności narodowe, które nieprzerwanie istnieją i ewoluują pomimo nasilającej się międzynarodowej współpracy i wymiany”.
Krzysztof Nawratek
Koordynator debaty
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki